05-03-2015
Een voorstel voor een snelle en redelijke oplossing van het alcoholslotprobleem.
Ons kantoor heeft de afgelopen jaren honderden mensen bijgestaan die een alcoholslot opgelegd hebben gekregen. Wij hebben steeds betoogd dat de regelgeving niet deugt en dat veel te veel mensen onnodig aan het dure en zeer belastende blaasapparaat werden gelegd. De situaties waren veelal schrijnend en uitkomsten onrechtvaardig.
Het Alcoholslotprogramma deugt niet
Met de uitspraak van de Raad van State van gisteren is duidelijk geworden dat de regelgeving van het alcoholslotprogramma niet deugt. De Raad van State geeft min of meer opdracht aan de wetgever om een nieuwe regeling te maken die oog heeft voor de individuele omstandigheden van het geval. De betrokken ministers van Veiligheid en Justitie en Infrastructuur en Milieu hebben aangeven de uitspraak te bestuderen en zich te beraden op de te nemen stappen.
Oude gevallen herzien
Wij vragen eerst aandacht voor de mensen die, om de simpele reden dat zij het alcoholslotprogramma voor deze uitspraak opgelegd hebben gekregen en het besluit dus reeds onherroepelijk is, toch het hele programma moeten doorlopen met alle gevolgen van dien. De Raad van State heeft zijn eerdere standpunt herzien, omdat door de hoeveelheid zaken waarin werd geprocedeerd gebleken is dat er in te veel gevallen sprake was van onevenredigheid. De ministers kunnen – met de duidelijke vaststelling van de Raad van State dat de regelgeving ondeugdelijk is – toch niet in redelijkheid volhouden dat deze mensen dan maar pech hebben?
Nieuwe Wetgeving
Dan de overige te nemen stappen voor de ministers. De beraadslaging hoeft in onze ogen niet lang te duren. De zaak kan namelijk heel eenvoudig worden gerepareerd. In eerste instantie dient de oplegging van het slot door een (straf)rechter te geschieden. Een rechter is immers onafhankelijk en is het beste in staat de belangen af te wegen. Hij doet immers niet anders. In onze visie moet de strafrechter, die toch al over het strafbare feit heeft te oordelen, met deze taak worden belast. Daarmee is meteen het probleem van de dubbele vervolging, waar de Hoge Raad een dag eerder een stokje voor heeft gestoken, opgelost. Onze cliënten snapten toch al nooit waarom zij zich voor één domme gedraging voor twee instanties dienden te verantwoorden. Dat was ook niet uit te leggen.
Het alcoholslot moet verder mogelijk zijn voor alle motorvoertuigen, dus ook motorfietsen, vrachtwagens, bussen en werkvoertuigen. De techniek is simpel en niet valt in te zien waarom alleen in voertuigen waar een rijbewijs B voor nodig is mag worden gereden. Met name die andere voertuigen zijn immers vaak onontbeerlijk voor het werk van de betrokkene.
Dan moet het slot worden opgelegd aan de personen die het echt nodig hebben. Dat zijn er echt geen duizenden per jaar. Hooguit enkele honderden opleggingen per jaar ligt, gelet bijvoorbeeld op de Zweedse situatie (die als voorbeeld diende bij de Nederlandse invoering) in de rede.
Er zou voor de bepaling van de gevallen waarin de maatregel kan worden gevorderd door de officier van justitie goed aansluiting kunnen worden gezocht bij de oude gang van zaken, waarbij in een onderzoek naar alcoholmisbruik en alcoholafhankelijkheid werd gekeken. Dat onderzoek werd in de regel uitgevoerd bij recidive binnen 5 jaar of na het eenmalig constateren van een heel hoog alcoholgehalte (meer dan 785 ug/l). Het is naar onze mening ook heel logisch om eerst deskundig en specialistisch onderzoek te doen of een persoon een probleemdrinker is en of deze persoon gebaat is bij het – op zich nuttige – alcoholslot.
Wetswijziging
Met een hele simpele wetswijziging zou het probleem dan ook snel kunnen worden opgelost. In de wetgeving moet het alcoholslot als extra straf of maatregel worden opgenomen. De rechter kan het slot dan al dan niet voorwaardelijk opleggen. De rechter is daarin vrij, maar het is redelijk te veronderstellen dat slechts bij recidive of bij hele forse overschrijdingen het slot wordt opgelegd. Uiteraard kan de rechter zich hierbij eerst door deskundigen laten informeren en de verdachte bijvoorbeeld laten onderzoeken door een psychiater die kan beoordelen of de betrokkene i) gebaat is bij een alcoholslotprogramma en ii) geschikt is om daaraan deel te nemen.
Uitvoering blijft bij CBR
De uitvoering van het alcoholslotprogramma kan in beginsel in handen blijven van het CBR. De kosten moeten echter wel omlaag. Het eerder door de minister genoemde bedrag van 1300 á 2000 euro moet echt het maximum zijn. Het zou dan ook goed zijn als er meerdere leveranciers komen van het slot. Het feit dat nu slecht één bedrijf is toegelaten (Dräger) zal niet kostendrukkend werken. Ook de werking van het apparaat moet goed tegen het licht worden gehouden, want het is niet redelijk om fouten die worden veroorzaakt door de apparatuur toe te rekenen aan de betrokkene.
Wij hebben steeds gezegd dat het alcoholslot een nuttig instrument kan zijn. Met de hiervoor geschetste wijzigingen, die heel snel kunnen worden ingevoerd, wordt het op een zorgvuldige en rechtvaardige wijze opgelegd aan personen die het echt nodig hebben. Den Haag is nu dus snel aan zet.
HOE KOM IK (ALSNOG) ZO SNEL MOGELIJK VAN MIJN ALCOHOLSLOT AF?
Wij vragen eerst aandacht voor de mensen die, om de simpele reden dat zij het alcoholslotprogramma voor deze uitspraak opgelegd hebben gekregen en het besluit dus reeds onherroepelijk is, toch het hele programma moeten doorlopen met alle gevolgen van dien. De Raad van State heeft zijn eerdere standpunt herzien, omdat door de hoeveelheid zaken waarin werd geprocedeerd gebleken is dat er in te veel gevallen sprake was van onevenredigheid. De ministers kunnen – met de duidelijke vaststelling van de Raad van State dat de regelgeving ondeugdelijk is – toch niet in redelijkheid volhouden dat deze mensen dan maar pech hebben? Ook daarvoor hebben wij een mogelijke oplossing bedacht. Klik hier om hierover meer te lezen.